Samoocena pracownika to zagadnienie, któremu poświęcają uwagę zarówno same osoby pracujące jak i psycholodzy pracy. Czym jest i jakie ma znaczenie w naszym życiu zawodowym? - o tym już za chwilę.
Samo pojęcie oznacza subiektywną ocenę własnych kompetencji, które decydują o "być albo nie być" na rynku pracy. Samoocena pracownika może być dwojakiego rodzaju: negatywna lub pozytywna. Niezależnie od znaku, ma wpływ na funkcjonowanie społeczne i ogólny poziom satysfakcji z życia. Stąd tak istotne jest uświadomienie sobie jej znaczenia, gdy po raz kolejny ktoś nas ubiega w awansie lub radykalnie zmniejsza się grono naszych kolegów z pracy.
Badania donoszą, że tyle ile przyjmujemy w życiu ról społecznych tyle potencjalnych źródeł samooceny posiadamy. Praca, która nas satysfakcjonuje jest jednym z ważniejszym elementów stanowiących o tym, by dobrze czuć się z samym sobą. Coraz częściej utożsamiana jest z pojęciem życiowej pasji. Niestety tradycyjne podejście, w którym praca jest źródłem naszej samooceny dzisiaj odchodzi w cień, ustępując miejsca złudnej nadziei, że w miejscu pracy zyskamy bądź podreperujemy naszą samoocenę.
Jakie są aktualne zagrożenia samooceny pracownika?
Samoocena pracownika jest w samym gąszczu ciągłego pośpiechu i realizacji celów biznesowych firmy. Nic dziwnego, że jest pomijana i coraz częściej dewaluowana. Kiedy działy pracownicze są nastawione na wynik liczy się przede wszystkim wykonywanie zadań na czas i efektywność. Przy takim trybie pracy nie ma miejsca i czasu na zatrzymanie się i pochylenie nad kwestią samooceny pracowników.
Narastająca presja czasu przyczynia się do wzrostu napięcia i zachowań agresywnych wśród współpracowników a z kolei intymidacja i pomniejszanie wartości wpływa na aktualny poziom samooceny pracownika. Poczucie bezpieczeństwa w pracy w takim kontekście jest niskie, co dodatkowo oddziałuje na nieugruntowaną i kruchą samoocenę. Przekraczając próg miejsca pracy, w którym mamy swoje stanowisko nie liczymy na to, że panujący tam klimat wzmocni nasze Ja. Wręcz przeciwnie spodziewamy się globalnej katastrofy a poczucie tego zagrożenia wpędza nas w stan stresu i depresji.
Jak sobie radzić z wahaniami samooceny w pracy?
Proces stabilizowania swojej samooceny to proces psychologiczny, który często trwa całe życie. Pomyśl o swojej samoocenie jako o swoistym mięśniu psychicznym, nad którym (jeśli chcemy by był w formie) musimy pracować, poddając się systematycznym treningom psychologicznym. Budując mięsień głęboko wewnątrz nas, tym samym uczymy się kochać i szanować siebie bez względu na to, co dzieje się w naszym otoczeniu. By to osiągnąć, zacznij od stworzenia listy Twoich starań i zadań, które podejmujesz w pracy. Będzie ona niezbitym dowodem na to, że w pracy działasz i starasz się. Powiedz STOP swoim samokrytycznym myślom. W momencie kiedy Cię nachodzą, zakwestionuj je- zajrzyj do listy starań.
Osoby z niestabilną samooceną są bardziej czułe na opinie i krytykę. Cenionym środkiem przetrwania w wielu środowiskach pracy jest umiejętność odróżnienia przez pracownika komunikatów umniejszających jego wartość od konstruktywnej krytyki, która ma na celu ukierunkować jego samorozwój.
Tylko dobrze ugruntowana samoocena pracownika, w której jest ufność, akceptacja i przyzwolenie na niedoskonałość tworzy zdrowy kręgosłup dla tożsamości zawodowej. Tylko z takim kręgosłupem utrzymasz "prawidłową postawę" w życiu.